Blog Καστάλντο Τζεννάρο

Αντισύλληψη

Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 01 Απριλίου 2015

Ο έρωτας και οι σεξουαλικότητα στον άνθρωπο είναι πολύ περισσότερο από ένα ένστικτο διαιώνισης του είδους. Είναι επικοινωνία, αίσθημα και ένωση. Η αντισύλληψη δίνει το δικαίωμα στα σύγχρονα ζευγάρια να μπορούν να ζήσουν ολοκληρωμένα την σεξουαλικότητά τους, χωρίς τον κίνδυνο μίας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.

Τα αντισυλληπτικά μέσα στην διάθεσή μας άπειρα, τόσο που μας απομένει μόνο να διαλέξουμε αυτό που μας ικανοποιεί και μας καλύπτει περισσότερο. Παρόλα αυτά οι στατιστικές δείχνουν ότι υπάρχει ακόμα έλλειψη πληροφόρησης ή αν μη τι άλλο σωστής πληροφόρησης. Στην Ελλάδα για παράδειγμα, έχουμε δυστυχώς τα υψηλότερα ποσοστά αμβλώσεων στην Ευρώπη, με 300.000 περιστατικά τον χρόνο! Παράλληλα η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων βρίσκεται μόλις στο 4% ενώ ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος αγγίζει το 25%.

Είναι δύσκολο να καθορίσουμε ποια είναι η "καλύτερη" μέθοδος αντισύλληψης για όλους και η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του ζευγαριού. Σε γενικές γραμμές οι λεγόμενες «φυσικές μέθοδοι» έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά αποτυχίας, ενώ στις πρώτες θέσεις όσο αφορά στην αποτελεσματικότητα, είναι οι ορμονικές μέθοδοι και τα ενδομήτρια σπιράλ.

Επίσης κάνει εντύπωση η μεγάλη απόκλιση μεταξύ των θεωρητικών ποσοστών επιτυχίας και της ρεαλιστικής αποτελεσματικότητας της κάθε πρακτικής. Αυτό σημαίνει πως δεν αρκεί να διαλέξουμε μία μέθοδο αντισύλληψης, αλλά πρέπει να την χρησιμοποιούμε και σωστά, πχ. το προφυλακτικό να μπαίνει από την αρχή της συνουσίας, να είναι καλής ποιότητας, να προσέχουμε την ημερομηνία λήξης του κτλ.

Πέρα από την αποτελεσματικότητα της, κάθε αντισυλληπτική μέθοδος έχει τα υπέρ και τα κατά της. Το ανδρικό προφυλακτικό, για παράδειγμα, εκτός από αντισύλληψη προσφέρει και προστασία από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) οπότε είναι καταλληλότερο για νεαρά άτομα και γενικά για άτομα που δεν βρίσκονται σε μία εδραιωμένη μονογαμική σχέση. Από την άλλη ένα νεαρό ζευγάρι σε μία μόνιμη σχέση μπορεί να επωφεληθεί από την χρήση του ενδομήτριου σπειράματος το οποίο είναι σχετικά οικονομικό, παρέχει πολύ υψηλή προστασία και χρειάζεται ανανέωση μόνο κάθε 3 με 5 χρόνια. Εξίσου αποτελεσματικά είναι τα αντισυλληπτικά δισκία τα οποία όμως απαιτούν τακτικότητα στην καθημερινή τους λήψη και αντενδείκνυνται σε ορισμένες ομάδες γυναικών.

Ο γυναικολόγος σας είναι ο πλέον κατάλληλος άνθρωπος για να σας καθοδηγήσει στις επιλογές σας. Το σίγουρο είναι πως όποια αντισυλληπτική μέθοδο και να προτιμήσουμε θα είναι σαφώς καλύτερη από την μη αντισύλληψη και τις συνέπειες μίας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, φαινόμενο που στην καθημερινότητά μας βλέπουμε περισσότερο απ'όσο θα προτιμούσαμε. Επίσης, θα ήταν ευοίωνο να διαδοθεί μία έγκυρη παιδεία και μία εμπεριστατωμένη πληροφόρηση πάνω στα θέματα σωστής αντισύλληψης ώστε να μπορεί το κάθε ζευγάρι να ζήσει άφοβα και ανέμελα την σεξουαλικότητά του.

Προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο...τι είναι και πως αντιμετωπίζεται.

Δημοσιεύτηκε: Σάββατο, 31 Ιανουαρίου 2015

Έρχονται ορισμένες μέρες κάθε μήνα που νιώθετε μελαγχολία, αίσθημα κόπωσης, έντονο εκνευρισμό ή δυσφορία και σας ζώνουν φρικτοί πονοκέφαλοι; μέρες κατά τις οποίες νοιώθετε πρησμένη, υποφέρετε από διαταραχές του ύπνου, ξεσπάτε σε κλάματα χωρίς ιδιαίτερη αιτία και δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε; Κοιτάξτε το ημερολόγιο σας και δείτε αν πλησιάζει η περίοδος σας. Αν ναι, πιθανότατα είστε μία από τις εκατομμύρια γυναίκες που υποφέρουν από το λεγόμενο προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο (premenstrual syndrome ή PMS).

Το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο (ΠΕΣ) είναι ένα σύμπλεγμα ψυχο-σωματικών ενοχλήσεων που παρουσιάζεται μία-δύο εβδομάδες πριν την έμμηνο ρύση και διαρκεί μέχρι και τις πρώτες μέρες τις περιόδου. Περίπου 3 στις 4 γυναίκες υποφέρουν από κάποιου βαθμού ΠΕΣ αλλά σε μία μικρή μερίδα γυναικών που φτάνει το 4-5% αυτό έχει τέτοια ένταση ώστε να διαταράσσει σοβαρά την ποιότητα της ζωής τους (Προεμμηνορρυσιακό δυσφορικό σύνδρομο).

Τα αίτια του ΠΕΣ δεν είναι ξεκάθαρα, φαίνεται όμως να είναι μία πολυπαραγοντική κατάσταση στην οποία εμπλέκονται ορμονικοί παράγοντες (γεγονός που εξηγεί γιατί τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά την ωορρηξία και κοπάζουν με την περίοδο) και ορισμένοι νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου όπως η Σεροτονίνη, η Νοραδρεναλίνη και η Μελατονίνη που ρυθμίζουν τον ύπνο, την όρεξη και την διάθεση. Επίσης έχει παρατηρηθεί μία κληρονομική προδιάθεση και μία συσχέτιση με το ψυχολογικό υπόβαθρο της γυναίκας, τις διατροφικές συνήθειες (κατανάλωση αλμυρών φαγητών, απλών υδατανθράκων, αλκοόλ, καφεΐνης) και την έλλειψη ορισμένων βιταμινών και ιχνοστοιχείων.

Τα συμπτώματα είναι ποικίλα και μπορούν να εμφανιστούν σε διάφορους συνδυασμούς σε κάθε γυναίκα. Επίσης η έντασή τους αλλάζει από γυναίκα σε γυναίκα αλλά και στην ίδια γυναίκα από κύκλο σε κύκλο. Τα κύρια συμπτώματα είναι τα εξής:

Σωματικά συμπτώματα
• Πρήξιμο και πόνος στο στήθος
• Κατακράτηση υγρών (πρησμένα χέρια, αστράγαλοι)
• Αλλαγές στην όρεξη (λιγούρες για γλυκά, σοκολάτες)
• Πονοκέφαλος
• Ναυτία, διάρροιες, δυσκοιλιότητα
• Φούσκωμα στην κοιλιακή χώρα
• Διαταραχές του ύπνου
• Αίσθημα κόπωσης

Ψυχικά συμπτώματα
• Καταθλιπτική διάθεση
• Θυμός, ευερεθιστότητα, κυκλοθυμικότητα
• Άγχος
• Σύγχυση
• Δυσκολίες μνήμης και συγκέντρωσης
• Αδικαιολόγητο κλάμα
• Υπερευαισθησία
• Μειωμένο ενδιαφέρον για την κοινωνική ζωή

Το κοινό στοιχείο που συχνά βοηθάει στη διάγνωση είναι η εμφάνισή των ενοχλήσεων στο δεύτερο μισό του κύκλου (κυρίως τις μέρες πριν την περίοδο) και η εξαφάνισή τους με την έμμηνο ρύση. Γι' αυτό το λόγο καλό είναι η γυναίκα να σημειώνει τις ημέρες του κύκλου της και να καταγράφει τα συμπτώματά της.

Η αντιμετώπιση του ΠΕΣ εξαρτάται από την ένταση με την οποία εμφανίζεται αυτό καθώς και από τα κύρια συμπτώματα που αναφέρει η γυναίκα.
Στις ήπιες μορφές ορισμένες απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής φαίνεται να αποφέρουν καλά αποτελέσματα. Η κατανάλωση άφθονων φρούτων, λαχανικών και φαγητών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (προϊόντα ολικής αλέσεως), καθώς και ο περιορισμός των λιπαρών φαγητών, των απλών υδατανθράκων (ζάχαρη, γλυκά), του αλατιού, του αλκοόλ και της καφεΐνης βοηθάνε στη σταθεροποίηση της όρεξης, της διάθεσης και στην καταπολέμηση της κατακράτησης υγρών.

Χρήσιμα είναι και τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά εμπλουτισμένα σε ασβέστιο και πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Επίσης σημαντική είναι η τακτική αεροβική άσκηση και διάφορες μεθόδοι χαλάρωσης όπως η γιόγκα και ορισμένα είδη μασάζ. Βασικός ο καλός βραδινός ύπνος.
Αν αυτά τα μέτρα δεν είναι αρκετά, ορισμένα συμπληρώματα διατροφής όπως το Ασβέστιο, η Βιταμίνη Β-6 και το Μαγνήσιο έχει φανεί ότι βοηθούν. Καλά αποτελέσματα έχει δώσει και το εκχύλισμα ενός είδους λυγαριάς με την ονομασία Vitex Agnus Castus όπως και το έλαιο νυχτολούλουδου (Evening Primrose Oil).

Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις ΠΕΣ όπου τα συμπτώματα αλλοιώνουν την ποιότητα ζωής της γυναίκας θα πρέπει να ληφθεί μία κάποια φαρμακευτική αγωγή. Συνήθως η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων επιφέρει σημαντική βελτίωση σε έναν μεγάλο αριθμό γυναικών. Συχνή είναι επίσης η χρήση διουρητικών ενώ τα αντιφλεγμονώδη βρίσκουν ένδειξη όταν η δυσμηνόρροια είναι σημαντική.
Όταν τα ψυχολογικά συμπτώματα είναι στο προσκήνιο απαιτείται η χρήση αγχολυτικών ή αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Αυτά μπορούν να χορηγηθούν καθ'όλη τη διάρκεια του κύκλου ή αποκλειστικά στο δεύτερο μισό, όταν εμφανίζονται οι διαταραχές.

Τέλος, αν τα παραπάνω σας φαίνονται πολύ γνώριμα, αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε πολλά από τα λεγόμενα, μην ανησυχείτε. Σίγουρα δεν είστε μόνη, αλλά μία από τις πολλές γυναίκες που πάσχουν από κάποιας μορφής ΠΕΣ. Λύσεις υπάρχουν, ακόμα και για τις πιο δύσκολες περιπτώσεις. Ο ιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε την θηλυκότητά σας με μεγαλύτερη ηρεμία και χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες.

Ο ρόλος της πρόληψης στην γυναικολογία

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 10 Οκτωβρίου 2014

"Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν"
Ιπποκράτης, 460-377 π.Χ.

Τον καιρό του Ιπποκράτη δεν υπήρχε η γνώση αλλά και κανένα από τα τεχνολογικά μέσα τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα. Παρόλα αυτά φαίνεται πως από τότε ήταν ξεκάθαρο ότι η καλή υγεία αρχίζει από την σωστή πρόληψη...

Το παραπάνω απόφθεγμα του πατέρα της Ιατρικής δεν είναι απλώς μία ρητορική έκφραση αλλά μία αλήθεια τόσο σημαντική που η εφαρμογή της τον τελευταίο αιώνα άλλαξε κυριολεκτικά την Ιστορία του ανθρώπινου είδους. Φτάνει να σκεφτούμε πως η εισαγωγή του Τεστ Παπανικολάου στην καθημερινή κλινική πράξη τη δεκαετία του '50 μείωσε τη θνησιμότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας κατά 70%. Στον παγκόσμιο πληθυσμό αυτό μεταφράζεται σε εκατομμύρια ζωές που σώθηκαν με ένα απλό τεστ!

Η γυναικολογία από την άλλη είναι μία ειδικότητα που προσφέρεται ιδιαίτερα στην προληπτική ιατρική και έχει επενδύσει πολύ σε αυτήν. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο μία γυναίκα είναι καλό να επισκέπτεται τακτικά τον γυναικολόγο της, ακόμα και αν δεν παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Ο γυναικολόγος της έχει τα μέσα να προλάβει τις συχνότερες ασθένειές της πριν καν παρουσιαστούν και κυρίως όταν είναι ακόμη αναστρέψιμες.

Η καλή πρόληψη θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη για την κάθε γυναίκα, ανάλογα με το προσωπικό και οικογενειακό της ιστορικό, την ηλικία της και τους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να έχει. Επίσης είναι καλή πρακτική η νεαρή γυναίκα να έχει μία πρώτη συνάντηση με τον γυναικολόγο της πριν αρχίσει την σεξουαλική της ζωή και γενικά πριν τα 21 της χρόνια. Μπορεί έτσι να ενημερωθεί και να λάβει πολύτιμες συμβουλές όσο αφορά στις σωστές σεξουαλικές συνήθειες, στην αντισύλληψη, στην προστασία από τις σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες, στα διαθέσιμα εμβόλια κτλ.

Από εκεί και ύστερα, σε γενικές γραμμές, κάθε γυναίκα είναι καλό να επισκέπτεται τον γυναικολόγο ετησίως για τον καθορισμένο έλεγχο ρουτίνας. Στις νεαρές γυναίκες, μετά από ένα προσεκτικό προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό, το πρώτο βήμα προς την πρόληψη είναι το εμβόλιο κατά του HPV. Αν και έχει συζητηθεί πολύ, το παραπάνω εμβόλιο συνεχίζει να είναι ένα σημαντικό όπλο στην καταπολέμηση ενός από τους πιο συχνούς γυναικολογικούς καρκίνους.

Επίσης στο ετήσιο ραντεβού θα πρέπει να γίνεται η λήψη για το τεστ Παπανικολάου, η γυναικολογική εξέταση και το γυναικολογικό υπερηχογράφημα. Η ψηλάφηση των μαστών συμπληρώνει τον γυναικολογικό έλεγχο.

Η μαστογραφία, κατά προτίμηση ψηφιακή, κατά κανόνα αρχίζει να γίνεται μετά τα 40, σε ετήσια βάση. Παρόλα αυτά, εάν η γυναίκα παρουσιάζει ένα θετικό οικογενειακό ιστορικό για κακοήθειες του μαστού οι μαστογραφίες θα πρέπει να αρχίσουν πολύ νωρίτερα. Συμπληρωματικά μπορεί να ζητηθεί και ο υπέρηχος μαστών, κυρίως στις νεαρότερες γυναίκες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τέλος την μέτρηση οστικής πυκνότητας στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Είναι πλέον ξεκάθαρο πως ο γυναικολόγος έχει σήμερα αρκετά μέσα στη διάθεσή του ικανά να προστατεύσουν τη γυναίκα από πολλές δυσάρεστες καταστάσεις και να της προσφέρουν μία καλύτερη ποιότητα ζωής σε όλες τις φάσεις της ζωής της.

Ας ακολουθήσουμε λοιπόν την συμβουλή του Ιπποκράτη για μία πιο ξέγνοιαστη ζωή!

Λαπαροσκόπηση, η σύγχρονη χειρουργική.

Δημοσιεύτηκε: Δευτέρα, 29 Σεπτεμβρίου 2014

Η Λαπαροσκόπηση είναι μία σύγχρονη χειρουργική τεχνική η οποία παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την κλασσική χειρουργική και κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος σε πολλούς χειρουργικούς τομείς. Στην γυναικολογία συγκεκριμένα έχει αποκτήσει πλέον κυρίαρχο ρόλο και έχει εδραιωθεί ως η ιδανική μέθοδος αντιμετώπισης των περισσότερων γυναικολογικών παθήσεων.

Είναι μία "Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική Μέθοδος" (Minimally Invasive Surgery) και ως εκ τούτου δεν προβλέπεται η διάνοιξη της κοιλιακής χώρας. Η πρόσβαση στο χειρουργικό πεδίο γίνεται δια μέσου τριών ή τεσσάρων οπών 0,5-1cm, μία στον ομφαλό και δύο ή τρεις περιφερικά, από τις οποίες εισάγονται μία λεπτή κάμερα και ειδικά, πολύ λεπτά εργαλεία. Οι χειρουργοί βλέπουν το πεδίο σε ειδικές οθόνες και εκτελούν την επέμβαση χωρίς νυστέρι, με τη χρήση laser, ρεύματος, υπερήχων και ειδικών λαβίδων. Η λαπαροσκόπηση εκτελείται από χειρουργούς που έχουν υποβληθεί σε κατάλληλη εκπαίδευση και διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες γι’ αυτήν την επέμβαση.

Η λαπαροσκόπηση προσφέρεται και είναι η πλέον προτιμούμενη τεχνική στην πλειοψηφία των γυναικολογικών επεμβάσεων. Με την τεχνική αυτή μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και με ελάχιστη νοσηρότητα μία πληθώρα γυναικολογικών παθήσεων:

• Αφαίρεση κύστεως ωοθήκης
• Αφαίρεση ινομυωμάτων
• Εξωμήτριος κύηση
• Έλεγχος βατότητας των σαλπίγγων
• Αφαίρεση των ωοθηκών και/ή των σαλπίγγων
• Αφαίρεση μήτρας (υφολική υστερεκτομή)
• Αφαίρεση της μήτρας και του τραχήλου (ολική υστερεκτομή)
• Θεραπεία της ενδομητρίωσης, σε όλα τα στάδια
• Λύση συμφύσεων
• Απόφραξη των σαλπίγγων για τη θεραπεία της υπογονιμότητας
• Ανάρτηση μήτρας σε περιπτώσεις πρόπτωσης της μήτρας και των κολπικών τοιχωμάτων
• Στείρωση
• Εγχείρηση για καρκίνο της μήτρας και του τραχήλου σε αρχικά στάδια

Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης είναι ποικίλα. Σε πρώτο πλάνο είναι η μειωμένη νοσηρότητα και η ταχύτατη ανάρρωση. Η γυναίκα μπορεί να γυρίσει σπίτι της την αμέσως επόμενη μέρα ή ακόμη και την ίδια μέρα της επέμβασης. Επίσης, εφόσον δεν διανοίγεται η κοιλιακή χώρα μπορεί να σηκωθεί μόλις αρχίσει να φθίνει η επήρεια της αναισθησίας ενώ είναι άμεση η επαναφορά της λειτουργίας του εντέρου. Το χειρουργείο είναι σχεδόν αναίμακτο έτσι δεν υφίσταται πτώση του αιματοκρίτη και δεν χρειάζονται θεραπείες αποκατάστασης. Δεν υπάρχουν τομές, παρά μόνο μικρές οπές, ως εκ τούτου η ασθενής δεν πονάει και δεν διατρέχει τον κίνδυνο επιπλοκών όπως η μετεγχειρητική κήλη, η μόλυνση της τομής, τα χηλοειδή κτλ. Τέλος, αλλά όχι μικρότερης σημασίας, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο χωρίς σημάδια από εκτεταμένες τομές. Οι μικρές οπές στο δέρμα συρράβονται με τεχνική πλαστικής και είναι ανεπαίσθητες.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι σε κάθε γυναίκα που πρόκειται να υποβληθεί σε γυναικολογικό χειρουργείο θα πρέπει να της προτείνεται η εναλλακτική της λαπαροσκόπησης σαν πρώτη επιλογή. Υπάρχουν ωστόσο περιστατικά που για τεχνικούς λόγους αντιμετωπίζονται αρτιότερα με την παραδοσιακή ανοιχτή χειρουργική τεχνική αλλά το ποσοστό τους είναι περιορισμένο. Ο γυναικολόγος σας είναι σε θέση να κρίνει και να επιλέξει την πλέον κατάλληλη μέθοδο για εσάς.
Εάν έχετε χειρουργηθεί ή σκοπεύετε να υποβληθείτε σε γυναικολογική επέμβαση μη διστάσετε να ρωτήσετε για περαιτέρω πληροφορίες.

Κύστεις ωοθηκών (...και γιατί δεν πρέπει να μας τρομάζουν)

Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 09 Ιουλίου 2014

Οι κύστεις των ωοθηκών είναι από τα πιο συνήθη ευρήματα στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Παρόλα αυτά συνεχίζουν να αποτελούν πηγή άγχους και πανικού. Ας δούμε όμως πως έχουν τα πράγματα…

Οι κύστεις των ωοθηκών είναι σχηματισμοί γεμάτοι υγρό που αναπτύσσονται στην ωοθήκη. Οι περισσότερες γυναίκες θα εμφανίσουν μία κύστη ωοθήκης κάποια στιγμή στην ζωή τους. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι καλοήθεις και τείνουν να εξαφανίζονται από μόνες τους, δίχως να χρήζουν κάποιας θεραπείας.

Οι πιο συχνοί τύποι κύστεων είναι:

-Λειτουργικές κύστεις: Οι λειτουργικές κύστεις είναι οι πλέον συχνές κύστεις που συναντάμε στις ωοθήκες. Σχηματίζονται όταν για κάποιο λόγο, συνήθως ορμονικό, η διαδικασία της ωορρηξίας και της ωρίμανσης του ωοθυλακίου δεν εξελίσσεται φυσιολογικά. Έχουν συγκεκριμένα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά και τις περισσότερες φορές υποχωρούν μόνες τους σε διάστημα 6-8 εβδομάδων.

-Δερμοειδείς κύστεις (καλοήθη ώριμα κυστικά τερατώματα): Είναι κυστικά μορφώματα τα οποία προέρχονται από τα εμβρυικά κύτταρα που παράγουν τα ωάρια. Εμφανίζονται συνήθως σε γυναίκες από 10 έως 40 ετών και μπορούν να περιέχουν στο εσωτερικό τους διάφορους ιστούς, όπως σμήγμα, τρίχες, δόντια κ.α. Ορισμένες φορές μπορούν να είναι αμφοτερόπλευρες (20%). Πρέπει πάντα να αφαιρούνται για τον αποκλεισμό ύπαρξης κάποιας κακοήθειας και προς αποφυγή επιπλοκών.

-Κυσταδένωμα (ορώδες ή βλεννώδες): Είναι καλοήθεις όγκοι των ωοθηκών που προέρχονται από τα επιφανειακά κύτταρα της ωοθήκης. Παρουσιάζονται συχνότερα σε γυναίκες άνω των 30 ετών. Μπορούν να διαχωριστούν σε ορώδη ή βλεννώδη, αναλόγως με το περιεχόμενό τους και μπορεί να φθάσουν σε μέγεθος πολλών εκατοστών. Αν και σπάνιο, υπάρχει κίνδυνος εξαλλαγής σε κακοήθεια, γι’ αυτό και πρέπει να αφαιρούνται.

-Ενδομητριωσικές κύστεις (σοκολατοειδής κύστη ή ενδομητρίωμα): Δημιουργούνται όταν ενδομητρικός ιστός (ο ιστός δηλαδή που επενδύει το εσωτερικό της μήτρας) αναπτύσσεται στις ωοθήκες και δημιουργεί κυστικά μορφώματα. Τις συναντάμε σε γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση. Οι σοκολατοειδείς κύστεις δεν εξαφανίζονται από μόνες τους και η θεραπεία τους είναι συνήθως χειρουργική.

-Αδενοκαρκίνωμα: Οι κακοήθεις κύστεις των ωοθηκών είναι πολύ πιο σπάνιο εύρημα και τις συναντάμε κυρίως σε γυναίκες άνω των 60 ετών. Επίσης οι γυναίκες αυτές συνήθως παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου, όπως ένα οικογενειακό ιστορικό θετικό για κακοήθειες της ωοθήκης, του μαστού ή του εντέρου, πρώιμη περίοδο, όψιμη εμμηνόπαυση, ατοκία, παχυσαρκία και μακρόχρονη χρήση οιστρογόνων. Από την άλλη η ηλικία κάτω των 40 ετών, οι εγκυμοσύνες, ο θηλασμός και η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων φαίνεται να προστατεύουν από την παθολογία.

Οι κύστεις των ωοθηκών συνήθως δεν δίνουν συμπτώματα και είναι συχνά τυχαίο εύρημα στην γυναικολογική εξέταση. Τις περισσότερες φορές μία λειτουργική κύστη μπορεί να προκαλέσει διαταραχές της περιόδου. Επίσης οι κύστεις μεγάλου μεγέθους μπορεί να προκαλέσουν κοιλιακό ή πυελικό άλγος ή μία αίσθηση βάρους και πίεσης. Οι γυναίκες με ενδομητριωσικές κύστεις αναφέρουν τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης όπως δυσμηνόρροια, πόνο στην σεξουαλική επαφή και υπογονιμότητα. Πιο έντονα συμπτώματα παρουσιάζονται όταν μία κύστη σπάσει ή συστραφεί. Αυτές οι επιπλοκές προκαλούν οξύ κοιλιακό άλγος και αποτελούν ένδειξη για επείγουσα χειρουργική επέμβαση.

Η διάγνωση μίας κύστης στην ωοθήκη γίνεται λαμβάνοντας ένα καλό ιστορικό της γυναίκας, με την γυναικολογική εξέταση και το διακολπικό υπερηχογράφημα. Το ιστορικό προσανατολίζει τον ιατρό ενώ η γυναικολογική εξέταση δίνει περεταίρω πληροφορίες ως προς την θέση, το μέγεθος, την υφή και την κινητικότητα της κύστης. Στο υπερηχογράφημα οι κύστεις παρουσιάζουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αναλόγως με τον τύπο. Συχνά η μελέτη της αιμάτωσης της κύστης με το Doppler υπερηχογράφημα συμπληρώνει την διάγνωση. Επίσης χρήσιμες ως προς την αξιολόγηση μίας κύστης της ωοθήκης είναι η μέτρηση του δείκτη CA-125 στο αίμα και άλλες απεικονιστικές μέθοδοι όπως η Μαγνητική Τομογραφία.

Η θεραπεία μίας κύστης της ωοθήκης εξαρτάται από τον τύπο της κύστης και την ηλικία της γυναίκας. Πριν την εμμηνόπαυση οι συχνότερες κύστεις είναι λειτουργικές και όπως αναφέραμε τείνουν να εξαφανίζονται από μόνες τους μέσα σε ένα-δύο μήνες χωρίς θεραπεία. Για τον λόγο αυτό, μικρές κύστεις με ομαλά υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά χρήζουν μόνο παρακολούθησης σε συνδυασμό με την μέτρηση του CA-125. Σε περίπτωση που μία κύστη παραμείνει ή μεγαλώσει, έχει πολύπλοκη δομή στο υπερηχογράφημα ή ο δείκτης Ca-125 είναι θετικός, ή ακόμα εάν προκαλεί συμπτώματα, τότε χρειάζεται περεταίρω διερεύνηση και πιθανώς αφαίρεση της κύστεως.

Στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες οι ωοθήκες ατροφούν και είναι πιο σπάνιο να συναντήσουμε κάποιο είδος κύστης, ακόμα περισσότερο μία λειτουργική κύστη, από τη στιγμή που η διαδικασία της ωορρηξίας έχει διακοπεί. Και σε αυτήν την περίπτωση όμως εάν ο δείκτης CA-125 είναι αρνητικός και η κύστη δεν έχει μεγάλες διαστάσεις και ανώμαλα χαρακτηριστικά μπορεί απλώς να παρακολουθείται, αν και τις περισσότερες φορές προτιμάται η αφαίρεση της κύστεως λόγω της αυξημένης συχνότητας κακοήθειας σε αυτές τις ηλικίες και του άγχους που προκαλεί ένα τέτοιο εύρημα στην γυναίκα.

Τα αντισυλληπτικά δισκία είχαν στο παρελθόν ευρεία χρήση σαν θεραπεία των λειτουργικών κύστεων. Είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι δεν προσφέρουν κανένα θεραπευτικό πλεονέκτημα ενώ φαίνεται να προστατεύουν από την επανεμφάνιση νέων κύστεων. Επίσης, όπως προαναφέρθηκε φαίνεται να έχουν προστατευτική δράση ως προς την εμφάνιση καρκίνου της ωοθήκης.

Σε περίπτωση που χρειάζεται να αφαιρεθεί η κύστη, η πλέον διαδεδομένη προσέγγιση είναι η λαπαροσκοπική. Χάρη στην χαμηλή επεμβατικότητα (δεν διανοίγεται το κοιλιακό τοίχωμα) η γυναίκα μπορεί να φύγει από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα της επέμβασης. Επίσης επιτρέπει την μεγαλύτερη δυνατή διατήρηση του υγιούς ωοθηκικού ιστού καθώς και σχεδόν ανεπαίσθητα αισθητικά αποτελέσματα, βασικά πλεονεκτήματα κυρίως στις νεαρές γυναίκες,. Η ανοιχτή προσέγγιση επιφυλάσσεται πλέον μόνο για περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει ένδειξη κακοήθειας.

Τι πρέπει να ξέρουμε για τον HPV

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 04 Απριλίου 2014

Πολλά έχουμε ακούσει για τον HPV αλλά πόσα ξέρουμε στην πραγματικότητα; Ακούμε διάφορα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, από φίλες μας και συγγενείς, αλλά συχνά τα στοιχεία αυτά παρερμηνεύονται και δημιουργούν σύγχυση και παραπληροφόρηση.

Ο HPV είναι γνωστός και ως ο ιός των ανθρώπινων κονδυλωμάτων και είναι η πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη ασθένεια (ΣΜΑ). Μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και με την επαφή δέρμα με δέρμα και είναι ένας ιός, ή μάλλον μία οικογένεια ιών που αποτελείται από περισσότερα από 120 διαφορετικά στελέχη. Περίπου 40 από αυτά ευθύνονται για διάφορες παθολογίες στα γεννητικά όργανα.

Κάθε στέλεχος έχει χαρακτηριστικές ιδιότητες και συνέπειες στον οργανισμό. Ορισμένα στελέχη είναι υπεύθυνα για τα οξυτενή κονδυλώματα, άλλα για τις βλάβες του τραχήλου της μήτρας, και άλλα για πιο σπάνιους καρκίνους της γεννητικής περιοχής και του στοματοφάρυγγα. Τις περισσότερες φορές όμως ο ιός μένει "σιωπηλός", και η γυναίκα (ή ο άνδρας) δεν παρουσιάζει κανένα απολύτως σύμπτωμα.

Μάλιστα υπολογίζεται ότι το 75-80% του πληθυσμού θα προσβληθεί κατά τη διάρκεια της ζωής του από κάποιου είδους HPV, με μεγαλύτερη συχνότητα στις νεαρές ηλικίες. Οι παράγοντες κινδύνου για τη μετάδοση του ιού είναι η πρώιμη αρχή των σεξουαλικών επαφών, η μη χρήση προφυλάξεων, οι πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι, οι πολυγαμικές σεξουαλικές συμπεριφορές.

Παρόλα αυτά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν αν έχουν προσβληθεί από τον HPV, γεγονός αυτό που βοηθάει στην εξάπλωση της λοίμωξης. Ο HPV εισχωρεί στον οργανισμό και εκεί μπορεί να μείνει ανενεργός και σε καταστολή για πολύ καιρό χάρη στο ανοσοποιητικό μας σύστημα ή να προκαλέσει αλλοιώσεις όπως τα κονδυλώματα και αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας.

Εκεί που εμείς μπορούμε να επέμβουμε είναι να ακολουθήσουμε ένα σωστό πρόγραμμα πρόληψης. Καταρχήν μπορούμε να προστατευτούμε από τη λοίμωξη χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες προφυλάξεις και ακολουθώντας υγιείς ερωτικές συμπεριφορές.

Από εκεί και πέρα οι γυναίκες πρέπει να είναι τακτικές στο ραντεβού με το γυναικολόγο τους για το ετήσιο Τεστ Παπανικολάου. Η απλή αυτή εξέταση αυτή έχει ως σκοπό να παρακολουθεί την κατάσταση των ιστών στους οποίους ο ιός μπορεί να προκαλέσει βλάβες και κυρίως τον τράχηλο της μήτρας.

Τέλος τα τελευταία χρόνια είναι στη διάθεσή μας και ένα εμβόλιο κατά του HPV το οποίο βοηθάει να προστατευθούμε από τα στελέχη "υψηλού κινδύνου" του ιού των κονδυλωμάτων, υπεύθυνα για την πλειονότητα των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Είναι αξιοσημείωτο πως το εμβόλιο αυτό είναι το πρώτο εμβόλιο που προστατεύει από ένα είδος καρκίνου μιας και ο HPV είναι άμεσα συνδεδεμένος αιτιολογικά με της κακοήθειες του τραχήλου της μήτρας και παρ' όλη την αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει γύρο από αυτό συνιστάται από όλους τους μεγαλύτερους οργανισμούς υγείας.